Ontwikkeling biologische landbouw

Justus von Liebig NIHEén van de belangrijke grondleggers van de biologische landbouw is de Duitse chemicus Justus von Liebig (1803-1873). Hij deed diverse belangrijke ontdekkingen. Naast het ontwikkelen van het bouillonblokje was hij rond 1840 ook de ontdekker van kunstmest op basis van nitraat. Hij deed daarmee proeven in de landbouw. Op latere leeftijd werd hij kritisch op zijn eigen uitvinding en ontwikkelde hij een visie op de kringlooplandbouw. Dat is nog steeds een belangrijke basisgedachte van de biologische landbouw. 

 

 

532px Steiner um 1905Maar er is nog iemand die van belang is geweest en dat is de Oostenrijker Rudolf Steiner (1861-1925) . Hij was onder andere filosoof en antroposoof .Op latere leeftijd is hij de grondlegger van de biologisch dynamische landbouw. Dit is een spirituele benadering van de natuur en kosmische ritmen met aandacht voor de chemie van de plant.

 

 

 

Sicco Mansholt 1967Maar ook Sicco Mansholt (1908-1995) heeft indirect invloed gehad op de ontwikkeling van de biologische landbouw. Na de tweede wereldoorlog werd ingezet op een hoger productie niveau van de landbouw. De mensen wilden geen honger meer. In 1945 werd de Groninger, Sicco Mansholt op 37 jarige leeftijd, minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening. Dat deed hij zes kabinetten en zette naast verhoging van de productie in op schaalvergroting. Daarna is hij nog jaren actief geweest binnen de Europese commissie voor de landbouw waar hij mee deed aan het ontwikkelen van het Europees landbouwbeleid. Op latere leeftijd krijgt hij spijt als hij ziet welke gevolgen onder andere de schaalvergroting heeft.

 

 

Door deze ontwikkeling van de landbouw waren er ook kritische boeren die maar ten dele mee deden in dit hele proces en vanuit de ideeën van Steiner en von Liebig hun eigen koers op bedrijfsniveau volgden. Deze groep groeide en daardoor ontstond er de behoefte om meer eenheid te organiseren. Zo ontstond IFOAM, International Federation of Organic Agriculture Movements. In 1972 waren er hierbij wereldwijd 120 landen aangesloten. 

ifoamlogo

Ze ontwikkelden de vier principes voor de biologische landbouw:

  • Gezondheid: biologische landbouw moet de gezondheid van bodem, plant, dier, mens en de planeet als een ondeelbaar geheel in stand houden en versterken;
  • Ecologie: biologische landbouw moet gebaseerd zijn op levende ecologische systemen en kringlopen, met hen meewerken, ze versterken en in stand houden;
  • Billijkheid: biologische landbouw moet gebaseerd zijn op relaties die billijkheid waarborgen met betrekking tot de gemeenschappelijke omgeving en ontwikkelingsmogelijkheden;
  • Zorg: biologische landbouw moet met voorzorg en verantwoordelijkheid worden beoefend, om de gezondheid en het welzijn van de huidige en toekomstige generaties en hun leefomgeving te beschermen.

In 2005 heeft IFOAM een verkorte versie gepubliceerd:

"Biologische landbouw is een productiesysteem dat de gezondheid van de bodem, ecosystemen en de mensen in stand houdt. Zij beroept zich op ecologische processen, biodiversiteit en cycli aangepast aan de lokale omstandigheden, in plaats van het gebruik van productiemiddelen met schadelijke gevolgen.

Biologische landbouw combineert traditie, innovatie en wetenschap om te profiteren van de gedeelde omgeving en eerlijke relaties en een goede kwaliteit van leven voor alle betrokkenen te promoten."

Deze principes zijn nog steeds het uitgangspunt bij de Europese regelgeving voor de biologische landbouw. De Nederlandse overheid geeft uitvoering aan de EU-regelgeving door middel van de Landbouwkwaliteitswetgeving. Daarin verwijst ze naar de inhoudelijke eisen van de EU-Verordening en geeft ze Skal (1984) opdracht voor het toezicht op de biologische productie in Nederland.

eulogokl

Meer informatie kunt u onder andere ook vinden op de website van de Skal.

skallogo